Kutluğ Ataman'ın durmaksızın kendilerini anlatan, kendi gerçekliklerini ve kimliklerini yine kendi kurgularıyla inşa eden, çoğu da toplumun kıyısında yaşayan karakterleri, benzersiz bir çağdaş "konuşan portreler" koleksiyonu oluştururlar. Bu koleksiyon, onu oluşturan öznelerin tarihlerine olduğu kadar, sanatçının kendisinin ve içinde yaşadığı coğrafyanın tarihine, sanatın içinden bir bakışın tanıklığıyla şekillenir.

Ataman'ın yapıtı, çağdaş sanat alanındaki üretiminin başında, belgesel türünden ödünç aldığı bazı stratejiler nedeniyle zaman zaman bu türün içinde değerlendirilmiş olsa da, aslında bir filme belgesel niteliği kazandıran temel kriterden tümüyle uzak durur: Gerçekliğin sunumu veya olayların gerçeğe sadık, doğru bir aktarımıyla ilgilenmez, mesaj vermekten kaçınır. Ataman, eserlerinin merkezinde yer alan ve çoğu kez kendisiyle aynı sorun ve saplantıları paylaşan karakterlerini kendi benliğinin uzantıları gibi düşünür, onlar aracılığıyla kendi kimliğinin keşfine çıkar. Kimliğin hem bireyin kendisi hem de başkaları tarafından sürekli yeniden kurgulanan, sahnelenen, ya da maskelenen yapısını, bir inşaat sahasında çalışır gibi derinlemesine kazar ve yapıtını onun üzerinde yükseltir. Ataman, bu hafriyat alanında şekillenen yapıtının mimarisini de ustalıkla kurarak, öznelerini yalnızca hareketli resimlerin içinden değil, mekâna yerleşen heykeller içerisinden konuşturur, başka bir deyişle anlatıyı heykelleştirir.

2008'de başlattığı Mezopotamya Dramaturjileri serisi ile, Ataman'ın yapıtına yeni bir katman daha ekleniyor. Sanatsal üretiminde takip ettiği düşüncenin bu yeni evresinde Ataman, sadece bireylerin veya cemaatlerin değil, coğrafya ve tarihin de inşa edilen, kabuk değiştiren, kendi içinden yeniden doğan birer kurgu olduklarına işaret ediyor.

Türkiye'deki ilk gösterimi Arter'de gerçekleşen, küratörlüğünü Emre Baykal'ın üstlendiği Mezopotamya Dramaturjileri, birçok kültürün ve halkın doğuşuna sahne olmuş, bu nedenle de "Medeniyetler Beşiği" diye adlandırılan bir coğrafyanın yakın tarihine geri dönerek, Türkiye'nin modernleşme serüvenine ve Doğu'yla Batı, moderniteyle gelenek, küreselle yerel arasındaki karşıtlıklara odaklanıyor. Mezopotamya Dramaturjileri, moderniteyle ilişkisi gerilim üzerine kurulu bir coğrafyada müzakere alanları açmanın, bu ikiliklerin ötesine geçmenin zorluklarını araştırıyor. Mezopotamya'yı "merkez" denen yerlerde geliştirilen formüllerin sürekli dönüşerek bulanıklaştığı gri bir bölge olarak tanımlayan Ataman, bu bölgenin çelişkilerle yüklü tarihini, gerçekle kurguyu birbirine düğümleyen özgün sanatsal dili aracılığıyla yeniden ziyaret ediyor.

Vehbi Koç Vakfı'nın serinin ilk bölümünde yer alan üç işin (Kubbe, Mutluluk Arayışı, İkinci Dil İngilizce) ortak yapımcısı olarak üretimine katkıda bulunduğu Mezopotamya Dramaturjileri, daha önce 2009'da Linz Avrupa Kültür Başkenti kapsamında Lentos Kunstmuseum'da ve 2010'da Roma'daki Ulusal 21. Yüzyıl Sanatları Müzesi MAXXI'nin açılış sergisi sırasında gösterilmişti. Sekiz eserden oluşan ilk serinin Arter'deki gösterimine, Ortadoğu'ya odaklanacak ikinci bölümü başlatan ve Ataman'ın yine Vehbi Koç Vakfı'nın ortak yapımcılığında gerçekleştirdiği, Kıyamet adlı video yerleştirmesi de eşlik ediyordu.

Kutluğ Ataman's works constitute a unique contemporary collection of "talking portraits", often of marginalised characters who constantly tell about themselves and construct their realities and identities through fictions. This repertoire is shaped by the testimony of a gaze from inside the artistic field, directed towards the histories of its subjects as well as that of the artist and of the geography he inhabits.

At the beginning of his production, Ataman's work was at times evaluated within documentary genres. His work does borrow some of the strategies common to documentary making, but he departs radically from what gives a film its documentary value: he is not concerned with the presentation of reality or the re-telling of facts and he avoids direct messages. He thinks of his subjects who often share his problems and obsessions as extensions of himself and he sets out to explore his own identity through them. He excavates the structure of identity, which is continually staged, masked and re-constructed—either on the part of the individual himself or by others—as if he is working on a construction site and he raises his work upon this ground. Masterfully designing the architecture of his work, Ataman makes his subjects talk not just from moving pictures but from inside sculptures installed in space; in other words, he transforms the narrative into sculpture.

With the series Mesopotamian Dramaturgies which he initiated in 2008, Ataman adds a new layer to his oeuvre. In this recent phase on the path of reflection he follows, Ataman points out that not only are individuals and communities constructs, but geography and history are as well.

They are all fabricated, re-shaped and reincarnated from within themselves.

Exhibited in Turkey for the first time at Arter and curated by Emre Baykal, Mesopotamian Dramaturgies revisits the recent history of this geography—the "cradle of civilizations" that has witnessed the birth of many cultures and nations—to focus on Turkey's adventure in modernization and the dichotomies between the Orient and the Occident, modernity and tradition, global and local. Mesopotamian Dramaturgies explores the difficulties in creating spaces for negotiation and transcending these dualities particularly in a geography where relationship with modernity is infused with tension. Ataman defines Mesopotamia as a gray zone where the formulas developed in the so-called "centres" are constantly transformed and blurred and he revisits the highly charged history of the region through his own artistic language that intertwines reality and fiction in a unique way.

The first cycle of the series, which was supported by The Vehbi Koç Foundation through the co-production of three works (Dome, Pursuit of Happiness and English as a Second Language), was previously exhibited at Lentos Art Museum within the scope of Linz European Capital of Culture (2009) and during the inaugural exhibition of MAXXI - National Museum of the 21st Century Arts in Rome (2010). Besides the works belonging to the first cycle of Mesopotamian Dramaturgies, the exhibition also includes Ataman's latest video installation. Co-produced by The Vehbi Koç Foundation, Mayhem initiates the second cycle of the series.